Sporticare – zorg voor bewegen
Voldoende bewegen is belangrijk voor een goede fysieke en mentale gezondheid. Daarnaast brengt bewegen ook veel sociale voordelen met zich mee. Zowel ouderen (>65jaar) als mensen met een beperking bewegen minder dan de overige Nederlandse bevolking. Dat bewegen belangrijk is voor het huidige en toekomstige welzijn wordt door diverse onderzoeken aangetoond.
Met Sporticare zetten we ons in om ouderen en mensen met een beperking in beweging te krijgen én te houden. Dit doen we zowel binnen zorginstellingen als ter ondersteuning in de paramedische zorg. Sporticare creëert structurele beweegmomenten en biedt beweegmogelijkheden om zelfstandig – of met familie en/of bekenden – in beweging te blijven. De beweegmomenten worden op locatie aangeboden en begeleid door beweegprofessionals. Voorop staat dat de beweegmomenten aansluiten op de behoeften en mogelijkheden van de deelnemers.
Sporticare voor ouderen (65+) en mensen met een beperking (in zorginstellingen)
Bij 65+-ers bestaan de beweegmomenten voornamelijk uit functionele oefeningen in groepsverband waarin zowel individuele- als groepsoefeningen worden uitgevoerd. Er wordt gebruik gemaakt van verschillende materialen zoals stokken, verschillende ballen, ballonnen en hoepels. Er wordt muziek van vroeger opgezet en oefenvarianten op spellen als blikgooien, sjoelen en vier op een rij worden aangeboden. Het beweegprogramma is opgebouwd in thema’s en bestaat uit blokken van 16 weken. Elke week wordt een trainingsprikkel toegediend. Deze richt zich op het verbeteren/behouden van lenigheid, kracht en duuruithoudingsvermogen waarbij coördinatie en balans wordt geïntegreerd in de oefeningen.
Bij zorginstellingen voor personen met een beperking geven we wekelijks de beweegmomenten in de vertrouwde omgeving. Deelnemers bewegen in groepsverband en werken samen en individueel aan een doel. De beweegmomenten zijn elke keer hetzelfde opgebouwd zodat er herkenning en een vast patroon voor de deelnemers aanwezig is. Het programma bestaat uit blokken van 16 weken waarbij verschillende thema’s aan bod komen. Er wordt gebruik gemaakt van diverse materialen zoals stokken, hoepels, ballen, ballonnen en pionnen. Oefeningen worden veelal in spelvorm aangeboden en zijn gericht op verbetering van kracht en uithoudingsvermogen.
Sporticare ter ondersteuning in de paramedische zorg
Met Sporticare zetten we beweegprofessionals, o.a. bewegingsagogen, in om beweegmomenten te ondersteunen of te geven in bijvoorbeeld een (fysiotherapie)praktijk. Denk hierbij aan de medische fitness, preventiegroepen, maar ook een groep van COPD-ers die de behandeling niet meer vergoed krijgt maar toch wil blijven bewegen. Daarnaast kunnen we bijvoorbeeld ook helpen met het begeleiden (en opzetten) van GLI-trajecten, geven van valpreventie of het programma Doortrappen.
Werkveldonderzoek
NBSS heeft werkveldonderzoek gedaan om in kaart te brengen hoe beweegmomenten voor ouderen (65+) en personen met een beperking in zorginstellingen en fysiotherapiepraktijken eruitzien. 25 personen hebben een vragenlijst ingevuld, waarvan 80% werkzaam is in de eerstelijnszorg en 20% in een zorginstelling.
Eerstelijnszorg
Van de 20 personen die werkzaam zijn in de eerstelijnszorg werkt 75% met ouderen (65+), 65% met personen met een lichamelijke beperking en 20% met personen met een verstandelijke beperking. Bij 95% wordt er een commerciële beweeginterventie aangeboden. Op de locatie waar dit niet wordt aangeboden is daar geen tijd voor. De grootste doelgroep zijn patiënten die uitbehandeld zijn of de behandeling niet meer vergoed krijgen.
Er wordt op verschillende manieren bewogen tijdens deze momenten. Oefeningen op fitnessapparatuur en functionele oefeningen in groepsverband (indoor) worden op de meeste locaties aangeboden. Het doel van de beweegmomenten is gericht op het bevorderen van het fysieke (100%), sociale (89,9%) en mentale welzijn (63,2%).
Het aanbod vindt veelal tijdens werkdagen plaats (9.00u-17.00u). Bij 89,5% duurt het beweegmoment 30-60 minuten, bij 10,5% 60-90minuten. Op 57,9% van de locaties begeleidt de paramedicus het beweegmoment, bij slecht 10,6% is een beweegprofessional (Sportkunde, CIOS, Sport&Bewegen) alleen verantwoordelijk voor de groep. Op de overige locaties geven de paramedicus en de beweegprofessional samen de beweegmomenten.
Zorginstellingen
Van de ondervraagden, werkzaam in een zorginstelling, werkt de meerderheid (80%) met personen met een lichamelijke beperking, 60% werkt met ouderen (65+) en 40% werkt met personen met een verstandelijke beperking. In alle zorginstellingen wordt een beweeginterventie aangeboden, gegeven door een paramedicus of beweegprofessional (Sportkunde, CIOS, Sport&Bewegen). Het doel van de beweegmomenten is het bevorderen/behoud van het fysieke (80%), sociale (80%) en mentale welzijn (60%). Deze beweegmomenten vinden allen plaats tijdens werkdagen, zowel in de ochtend als in de middag, en duren 0-30 minuten (60%) of 30-60 minuten (40%). Het betreft veelal beweegmomenten als wandelen of dansen in een groep.
Conclusie
Bij 24 van de 25 ondervraagden wordt er een beweegmoment aangeboden. Deze beweegmomenten worden in 58,3% gegeven door een paramedicus. Slechts 12,5% wordt alleen gegeven door een beweegprofessional met de opleiding Sportkunde, CIOS of Sport&Bewegen. Met het product Sporticare zetten we, onder andere, beweegmomenten op in zorginstellingen en kunnen we (commerciële) beweegmomenten overnemen van paramedici zodat deze zich meer kunnen richten op het begeleiden van patiënten. 84% van de ondervraagden staat positief tegenover het inschakelen van Sporticare. We zijn in gesprek om te kijken of we ze kunnen ondersteunen tijdens het geven van de beweegmomenten.